Traditionen und Bräuche
Traditionen und Bräuche
Die Schweiz ist ein Land voll authentischen Traditionen und Bräuche, die auf vielen Stellen in Ehre werden gehalten. Jodeln, schwingen, hornussen und Alpenhornblasen: diese und noch viel mehr kennzeichnenden Schweizeren Traditionen machen seit Jahr und Tag Teil aus von dem Leben der
Schweizeren und Schweizerinnen
Deelvraag 1: Wat is de meest bekende traditie in Zwitserland?
Communicatie met mens en dier
De alpenhoorn was lange tijd een werktuig van de herders. Hij diende ertoe, om de koeien van de weide naar de stal te roepen, wanneer het tijd was om te melken. In een gravure van 1754 zie je, hoe een herder de koeien bij het naar de alpenweide trekken met de klanken van de alpenhoorn voor het laatste steile gedeelte van het pad motiveert. Op een achterglasschildering uit het Emmental van 1595 wordt op de alpenhoorn geblazen, vermoedelijk om de koeien tijdens het melken te kalmeren. Het alpenhoornblazen 's avonds is ook een traditioneel thema in de kunst. Dit spel diende als avondgebed en werd vooral in gereformeerde kantons uitgeoefend, terwijl in de Duitstalige katholieke kantons in Centraal-Zwitserland de Betruf (alpenherdersgebed) meer verankerd is. Maar de belangrijkste functie van de alpenhoorn was de communicatie met de alpenherders van de naburige Alpen en met de mensen onder in het dal.
Van een bestaan op de achtergrond tot nationaal symbool
Toen in de loop van de tijd de kaasproductie zich steeds meer van de alpenweide naar de melkfabrieken in de dorpen verplaatste, werd na 1800 ook de alpenhoorn steeds zeldzamer. Nadat hij op traditionele feesten nauwelijks meer te horen was, liet de Bernse voorzitter van de kantonraad Niklaus von Mülinen in de jaren 1820 alpenhoorns maken en in Grindelwald aan begaafde spelers uitdelen. Weliswaar had de alpenhoorn zijn oorspronkelijke functie in de bergen min of meer verloren, maar als muziekinstrument won het de harten van de toehoorders – en werd zo een toeristische attractie en symbool voor Zwitserland.
Deelvraag 2: Welke tradities zijn er nog meer in Zwitserland?
Volkssporten
Ooit gehoord van Schwingen? Het heeft niets met dansen te maken, maar het is wel de populairste volkssport van Zwitserland. Worstelen, een soort Alpenjudo, daar lijkt het op. Beoefend op zo ongeveer elk Alpenfeest in de zomer door stoere boerenzonen in een ring van zaagmeel. De worstelaars dragen over hun broek een Schwingerhose, waar de beide kemphanen aan sjorren en trekken om de tegenstander uit zijn evenwicht te brengen om die uiteindelijk op beide schouders in het zaagmeel te werpen. Hornussen, ook iets bijzonders. Niemand gaat op de horens, overigens. Het is een teamsport, waarbij de “Nouss” – een kunststof schijf – wordt afgeslagen en in het veld door middel van het omhooggooien van houten borden door de tegenpartij opgevangen moet worden. Een sport die overeenkomsten vertoont met golf en honkbal. Steinstossen is alleen weggelegd voor de sterksten: met zware stenen om het verst werpen.
Muziek en dans
Hét nationale muziekinstrument van Zwitserland is natuurlijk de alpenhoorn. Een communicatiemiddel uit vroeger dagen, zogezegd het mobieltje van de Alpen. De alpenherders hebben met de alpenhoorn de koeien bijeengedreven en ze gekalmeerd. De vijftien natuurtonen van de hoorn raken een gevoelige snaar bij mensen, maar dat geldt ook voor de dieren. Op ieder jodel- of alpenfeest en op dorpsfeesten wordt er op de alpenhoorn geblazen. Veel blazers oefenen bovendien in de vrije natuur, dus wie weet word je tijdens een wandeling getrakteerd op een gratis concert. Een ander muzikaal fenomeen is het jodelen. Naast vrolijke deuntjes brengen jodelkoren, doorgaans gestoken in fraaie klederdracht, het zogenaamde Naturjodeln ten gehore, de oorspronkelijkste vorm van jodelen, gezongen melodieën zonder tekst. Zomerse alpenfeesten zijn bij uitstek de plek, waar je alpenhoorblazers en jodelaars kunt bewonderen en waar folkloregroepen het danspodium betreden. En waar vendelzwaaiers hun vlaggen in sierlijke zwaaien door de lucht laten vliegen.
Ambacht en kunstnijverheid
Een alpenhoorn bouwen, hout- en maskersnijden, silhouetknippen, sgraffitokunst, horloges maken, houtskool branden, weven, klokgieten, touwmaken: al deze ambachten worden nog beoefend in Zwitserland. Om naar te kijken of zelf te beoefenen, bijvoorbeeld in het Zwitserse Openluchtmuseum Ballenberg in het Berner Oberland. Het museum is gevestigd op een groot bosachtig terrein en geeft een compleet overzicht van de landelijke bouw- en wooncultuur in heel Zwitserland door de eeuwen heen.
Eten en drinken
Zwitserland heeft in feite geen nationale keuken. De regionale verscheidenheid is groot, mede bepaald door invloeden uit de omringende landen. Dus bij fondue en rösti houdt het niet op. Elk kanton, soms zelfs elk dal, heeft zijn eigen specialiteiten. Die komen vaak ter tafel op lokale feesten, dus dat is een prima gelegenheid om er kennis mee te maken. Of je bezoekt de fabriek waar het product gemaakt wordt, bijvoorbeeld absint en Tête de Moine-kaas in de Zwitserse Jura, chocolade bij Cailler in het kanton Fribourg, koekjes bij biscuitspecialist Kambly in het Emmental. Het agrarische leven van alledag maak je aan den lijve mee door op stap te gaan met een wijnboer aan het Meer van Genève of te helpen bij het kaasmaken op de alpen.